O tamaiti aoga uma i le iunivesite e feagai ma le faigata o le auala e tusi ai se pepa suʻesuʻe e aunoa ma se faʻailoga.
Talitonu mai ia i matou, e le o se galuega faigofie e pei o le tusiaina o le ABC. Pe a tusia le pepa suʻesuʻe, e tatau i tamaiti aʻoga ona faʻavae a latou galuega i luga o suʻesuʻega a polofesa ma saienitisi taʻutaʻua.
Pe a tusia se pepa su'esu'e, e ono maua e tamaiti a'oga fa'afitauli i le aoina mai o anotusi ma le tu'uina atu o ana fa'amaoniga e fa'amaonia ai le pepa.
O le fa'aopoopoina o fa'amatalaga talafeagai ma talafeagai i totonu o le pepa e mana'omia mo tamaiti aoga uma. Ae ui i lea, e manaʻomia le faia e aunoa ma le faia o se faʻailoga.
Ina ia faigofie ona malamalama pe faʻapefea ona tusia se pepa suʻesuʻe e aunoa ma se faʻailoga, e tatau ona e malamalama i le uiga o le faʻasalalau i Pepa Suesuega.
Lisi o Mataupu
O le a le Plagiarism i Pepa Su'esu'ega?
Fa'a'ole'ole i pepa su'esu'e e fa'atatau i le fa'aogaina o upu po'o manatu o se isi tagata su'esu'e po'o le tusitala e pei o oe lava e aunoa ma se fa'atagaga talafeagai.
E tusa ai ma le Tamaiti aoga Oxford: “Plagiarism o le tuʻuina atu lea o se galuega poʻo manatu a se isi tagata e fai ma oe, pe a latou faʻatagaina pe leai foi, e ala i le tuʻufaʻatasia i lau galuega e aunoa ma le faʻamaoniaina o le pa'ū".
O le fa'a'oa'oga o le le fa'amaoni tau a'oa'oga ma e mafai ona mafua ai le tele o a'afiaga leaga. O nisi o nei taunuuga o:
- Tapulaa Pepa
- Leaiina o le Tusitala Fa'amaoni
- Fa'aleagaina le Taulaga o Tamaiti A'oga
- Fa'ate'a mai le kolisi po'o le iunivesite e aunoa ma se lapataiga.
Fa'afefea ona siaki le fa'a'ole'ole i pepa su'esu'e
Afai o oe o se tamaititi aoga po'o se faiaoga, o lau matafaioi le siakiina o le kopiina o pepa su'esu'e ma isi pepa a'oga.
O le auala sili ma sili ona lelei e siaki ai le tulaga ese o pepa o le faʻaogaina lea o polokalama faʻapipiʻi suʻesuʻe ma leai se totogi i luga ole laiga faʻapipiʻi mea faigaluega.
le su'esu'e fa'amuamua e su'e le tusitusiga fa'a'ole'ole mai so'o se anotusi e ala i le fa'atusatusaina i le tele o punaoa i luga ole laiga.
O le mea sili e uiga i lenei su'esu'ega fa'akomepiuta saoloto o le fa'aaogaina lea o tekonolosi su'esu'e sili ona lata mai e su'e ai le fa'aluaina o tusitusiga mai mea fa'aoga.
O lo'o maua atili ai le puna moni o tusitusiga fa'afetaui e fa'aoga sa'o ai e ala i le fa'aogaina o sitaili fa'amatalaga eseese.
Fa'afefea ona tusia se pepa su'esu'e e leai se fa'a'ole'ole
Ina ia tusia se pepa suʻesuʻe tulaga ese ma leai se faʻailoga, e tatau i tamaiti aʻoga ona mulimulitaʻia laasaga taua nei:
1. Iloa ituaiga uma o Fa'a'ole'ole
E le lava le iloa pe fa'afefea ona puipuia le kopi, e tatau ona e iloa uma ituaiga tele o fa'a'omea.
Afai o lo'o e nofouta i le fa'afefea ona tupu fa'akomepiuta i totonu o pepa, e sili atu ona e taofia le faia o le fa'a'ole'ese.
O nisi o ituaiga sili ona taatele o fa'aliga fa'akomepiuta o:
- Fa'aliga Tu'usa'o: Kopi upu sa'o mai le galuega a le isi tagata su'esu'e ile fa'aogaina o lou igoa.
- Mosaic Plagiarism: O le nono mai o fasifuaitau po o upu a se isi tagata e aunoa ma le faaaogaina o upusii.
- Fa'alavelave fa'afuase'i: O le kopiina ma le le mafaufauina o le galuega a le isi tagata ae galo ai le upusii.
- Fa'aliga a le tagata lava ia: Toe fa'aogaina lau galuega ua uma ona tu'uina atu pe fa'asalalau.
- Puna-Fa'avae Fa'aagaoi: Fa'ailoa fa'amatalaga sese i le pepa su'esu'e.
2. Faamatala atu manatu autu i au lava upu
Muamua, faia suʻesuʻega maeʻaeʻa e uiga i le autu e maua ai se ata manino o le uiga o se pepa.
Ona faailoa atu lea o manatu autu e faatatau i le pepa i au lava upu. Taumafai e toe fa'aupu manatu o le tusitala e ala i le fa'aogaina o upu mauoa.
O le auala sili e fa'aalia ai manatu o le tusitala i au lava upu o le fa'aogaina lea o auala eseese e toe fa'amatala ai.
O le fa'aliliuina o le fa'asologa o le fa'atusaina o le galuega a se isi tagata a'o e fa'asa'oloto pepa mai le fa'aleaga.
O iinei e te toe fa'aupuina ai le galuega a se isi tagata e ala i le fa'aogaina o fuai'upu po'o upu uiga tutusa.
I le fa'aogaina o nei metotia i totonu o le pepa, e mafai ona e suitulaga i upu fa'apitoa ia latou uiga tutusa e sili ona fetaui e tusi ai se pepa e aunoa ma se fa'a'ole'ole.
3. Fa'aaoga Upusii i le Anotusi
Fa'aaoga i taimi uma upusii i totonu o le pepa e fa'ailoa ai o le vaega patino o tusitusiga na kopiina mai se puna patino.
E tatau ona fa'apipi'i i fa'ailoga upusii ma fa'atatau i le tusitala muamua.
O le faaaogaina o upusii i le pepa e aoga pe a:
- E le mafai e tamaiti a'oga ona toe fa'aupu le ulua'i anotusi
- Taofi le pule o le upu a le tagata suʻesuʻe
- E manaʻo tagata suʻesuʻe e faʻaaoga le faʻamatalaga saʻo mai le galuega a le tusitala
Fa'ata'ita'iga o le Fa'aopoopoina o Upusii o:
4. Ta'u sa'o uma punaoa
So'o se upu po'o ni manatu e maua mai i le galuega a se isi tagata e tatau lava ona ta'ua lelei.
E tatau ona e tusia se upusii i totonu o tusitusiga e iloa ai le tusitala muamua. E le gata i lea, o upusii uma e tatau ona fetaui ma se lisi atoa o faʻamatalaga i le faaiuga o le pepa suʻesuʻe.
O lenei mea e faʻaalia ai polofesa e siaki le puna o faʻamatalaga o loʻo tusia i totonu.
E eseese sitaili o upusii o lo'o avanoa ile initaneti ma a latou lava tulafono. APA ma MLA upusii sitaili e lauiloa i latou uma.
O se faʻataʻitaʻiga o le taʻua o se puna e tasi i le pepa o le:
5. Fa'aogaina Meafaigaluega Fa'amatala Fa'ainitaneti
Aua le taumafai e kopi ma faapipii faʻamatalaga mai le pepa faʻamatalaga. E matua'i fa'asolitulafono ma e mafai ona mafua ai le tele o a'afiaga leaga.
O le mea sili e fai ai lau pepa ia 100% tulaga ese ma e leai se fa'aagaoioiga o le fa'aogaina lea o meafaigāluega fa'amatala i luga ole laiga.
Ole taimi nei e leai se mana'oga e toe fa'aupuina ma le lima upu a se isi tagata e aveese ai mea fa'akomepiuta.
E fa'aogaina e nei mea faigaluega faiga fou e sui ai fuaiupu e fatu ai mea uiga ese.
le toe fa'aliliu upu fa'aogaina le fa'atekonolosi fa'afou fou ma toe fa'aupuina le fa'aupuga o fuaiupu e fai ai se pepa e leai se fa'a'ole'ole.
I nisi tulaga, e fa'aaoga e le fa'aliliu upu le metotia sui uiga tutusa ma sui upu ma'oti i latou upu uiga tutusa ina ia tulaga ese ai le pepa.
E mafai ona va'aia i lalo le fa'amatalaga fa'aliliuina e ala i le fa'aogaina o nei mea faigaluega i luga ole laiga:
E ese mai i le toe fa'aliliuina, o le meafaigaluega fa'amatala fa'amatala e mafai ai fo'i e tagata fa'aoga ona kopi pe la'uina i lalo mea ua toe fa'aupuina i totonu o le kiliki e tasi.
Faʻaiʻuga
O le tusiaina o mea e kopi i totonu o pepa su'esu'e o le le fa'amaoni a'oga ma e mafai ona fa'aleagaina ai le igoa o le tamaititi aoga.
O i'uga o le tusiaina o se pepa su'esu'e fa'a'ole'ole e mafai ona afua mai i le le manuia o le kosi e o'o atu i le fa'ate'aina mai le inisitituti.
O le mea lea, e manaʻomia e tamaiti aʻoga uma ona tusia se pepa suʻesuʻe e aunoa ma se faʻailoga.
Ina ia faia, e tatau ona latou iloa uma ituaiga o fa'a'ole'ese. E lē gata i lea, e mafai ona latou faamatalaina manatu autū uma o le pepa i a latou lava upu e ala i le faatumauina o le uiga tutusa.
E mafai fo'i ona latou toe fa'aupuina le galuega a le isi tagata su'esu'e e ala i le fa'aogaina o le upu uiga tutusa ma le suiga o fuaiupu.
E mafai fo'i e tamaiti a'oga ona fa'aopoopo upusii fa'atasi ai ma fa'amatalaga sa'o i totonu o tusitusiga ina ia tulaga ese ma fa'amaoni le pepa.
E le gata i lea, ina ia faʻasaoina o latou taimi mai le faʻaogaina o tusi lesona, latou te faʻaogaina faʻamatalaga i luga ole laiga e fatu ai mea faʻapitoa e le faʻatapulaʻaina i totonu o sekone.