Ama-20 aphezulu okubaluleka kokuMamela

0
3442
Ukubaluleka kokumamela
Ukubaluleka kokumamela

Ukubaluleka kokuphulaphula akunakugxininiswa ngokugqithisileyo njengoko ukuphulaphula kuyinxenye ebalulekileyo yonxibelelwano. Nangona kunjalo, sihlala sithatha ukuphulaphula njengento elula kwaye oku kunokuchaphazela okanye kubangele imiqobo kunxibelelwano lwethu.

Kuqhelekile ukuba abantu beve into ethethwayo kunokuba baphulaphule. Ukuphulaphula kufuna umzamo omkhulu wokubala ukunikela ingqalelo ngaphandle kokuphazamiseka kunye nokubeka umgudu omkhulu wokuqonda oko kuthethwayo. 

Ukongezelela, ukukwazi kwethu ukuphulaphula ngenyameko okanye ngokukhutheleyo kuxhomekeke ekuzibandakanyeni kwethu, kwiingcinga, okanye kumgudu wengqiqo wokuba sinikele ingqalelo. Inkoliso yabantu isenokuphazanyiswa ngenxa yezizathu ezininzi ezisenokuquka: ukuba nenxaxheba kumsebenzi ophazamisayo, ukuba noluvo lobuqu koko sikuthethayo sisithethi, ukubeka iimvakalelo, nokukhetha oko ufuna ukukuva.  

Yintoni ukuphulaphula?

Ukuphulaphula sisenzo sangabom sokunikela ingqalelo kwimiyalezo ethethwayo okanye ebhaliweyo nokukwazi ukucazulula nokuqonda oko kuthethwayo.

Ke ngoko, ukumamela sisakhono esibaluleke kakhulu ekulindeleke ukuba wonke umntu abe naso. Umphulaphuli olungileyo unokukuqonda oko kuthethwayo yaye unokucombulula iingxabano, acombulule imiba eyahlukahlukeneyo, akhe ulwalamano olomeleleyo nabanye, aze aqonde nemisebenzi.

Kukho iintlobo ngeentlobo zokuphulaphula. Ziya kuxutyushwa kumxholwana olandelayo.

Iintlobo zokuMamela

Apha ngezantsi kukho uluhlu lweentlobo ezahlukeneyo zokuphulaphula:

1. UkuMamela ngoLwazi

Olu luhlobo lokuphulaphula oludla ngokuboniswa ngabafundi kwakunye nabantu abafuna ukufunda nokuziphucula.

Kolu kuphulaphula, kulindeleke ukuba umamele ngenyameko lonke ulwazi olugqithiselwa kuwe sisithethi okanye umhlohli. Ungazakhela ngolwazi, uphando, kunye neendaba oziqokeleleyo njengomphulaphuli onolwazi. 

2. Ukuphulaphula ngokuKhethekileyo

Oku maxa wambi kubhekiselwa kuko njengokuphulaphula okukhethayo. Kolu hlobo lokuphulaphula, izenzo ezingaphantsi kwengqondo ziyaqondwa, ezinjengokuphuhlisa uluvo olucalu-calulo malunga noko kuthethwa kuwe kunye nokukhetha inkcazelo ofuna ukuyiva kunokuba unikele ingqalelo.

Ukuphulaphula ngomkhethe kuqhelekile ngenxa yobudlelwane obuye badalwa phakathi komphulaphuli kunye nesithethi.

3. Ukuphulaphula ngovelwano

Olu luhlobo lokuphulaphula olukunceda ukuba uqonde iimbono zabanye abantu xa bethetha.

Kolu hlobo lokuphulaphula, awugxininisi nje ekuphulaphuleni umyalezo kodwa ukwaqonda amava esithethi ngokungathi ngawakho.

4. Ukuphulaphula Ngovelwano

Olu hlobo lokuphulaphula lunento yokwenza neemvakalelo zakho. Kunokubhekiselwa kuko njengokumamela ngokweemvakalelo. Kolu kuphulaphula, kulindeleke ukuba ugxininise ekuqondeni iimvakalelo neemvakalelo zesithethi.

Kwiimeko ezininzi, abaphulaphuli abanovelwano banikela inkxaso kwiimfuno zesithethi.

5. UkuMamela Ngokubalulekileyo

Olu hlobo lokuphulaphula lusetyenziswa ekusombululeni iingxaki ezibalulekileyo. Kule meko, kulindeleke ukuba unikele ingqalelo efanelekileyo kumyalezo kwaye ngokwenza njalo, uvavanya isisombululo kwinto ekuthethwa ngayo.

Uludwe Lokubaluleka Kokuphulaphula

Kutheni kubalulekile ukumamela? Masingene ngaphakathi!

Ngezantsi zizizathu zokuba kubalulekile ukumamela:

20 imiz: Ukubaluleka Kokuphulaphula

1) Ukuphulaphula kukhulisa izakhono zobunkokeli beqela ezilungileyo

Yonke inkokeli enkulu yaqala njengomphulaphuli. Akukho bunkokeli ngaphandle kokuphulaphula. Ukuze wakhe iqela elilungileyo njengenkokeli, kulindeleke ukuba umamele izimvo zeqela lakho, uve iimbono zabo ezahlukeneyo, kwaye uthintele ukungaqondani.

2) Ikunceda ukuba wenze umsebenzi wakho okanye iprojekthi ngokufanelekileyo

Uninzi lweemeko apho abantu abawenzi ngokuchanekileyo umsebenzi wabo kunokuba sisiphumo sokungazinzisi iinzame zokumamela iinkqubo zomsebenzi owunikiweyo.

Kukwalindeleke ukuba usebenzise ukumamela okusebenzayo okanye ukumamela ngolwazi ukuze kukuncede wenze umsebenzi wakho ngokuchanekileyo.

3) Ukuphulaphula kunceda ukwandisa imveliso kunye nobuchule bakho

Kubalulekile ukuba umamele ukuze wandise ubuchule bakho bokuyila kunye nemveliso njengomfundi okanye umsebenzi.

Ukuba nezakhono zokuphulaphula kakuhle kukunceda ugcine ulwazi, uqonde imisebenzi, kwaye ubuze imibuzo efanelekileyo phambi kokuba wenze.

4) Ukuqinisa ubudlelwane boshishino

Abantu baya kuthanda ukwenza ishishini nawe ukuba ungumphulaphuli olungileyo, njengokuba unxibelelwano lubalulekile ukwakha ubudlelwane obuqinileyo phakathi kwabasebenzi, abathengi kunye nabaqeshi.

Ukuphulaphula kubalulekile ukomeleza ubudlelwane kunye nokuphepha ukungquzulana okanye ukungaqondani okunokonakalisa isidima senkampani.

5) Yakha ukuzithemba

Abantu bayakwazi ukuzityand’ igila kuwe xa ubonakalisa umdla wokubaphulaphula. Oku kubenza bakhululeke ngakumbi kwaye bavuleleke ekwabelaneni ngeengcinga zabo nawe.

Ukongeza, ukuphulaphula kukwakha ukuzithemba komntu. Unokuzithemba ukuthetha ngento oyiqonda ngokwenene.

Ukuthetha ngento oyiqondayo kuthetha ukuba ungumphulaphuli olungileyo, omamelayo ukuqonda ngaphambi kokuba uthethe.

6) Ukuphulaphula kunciphisa ukungaqondi kunye neengxabano

Izakhono zonxibelelwano kunye nokungaphulaphuli ngenyameko into ethethwa ngumhlobo wakho okanye umntu osebenza naye kunokukhokelela kulwazi olungachanekanga okanye ukutolika gwenxa kolwazi.

Ngoko ke, ukubaluleka kokumamela kukuba kunciphisa ukungaqondani neengxoxo. Ngalo lonke ixesha nikela ingqalelo kunxibelelwano ukunqanda ukutolika ngendlela engeyiyo. 

7) Ukuphulaphula kuphucula ubuchule bokubhala

Kubalulekile ukuba umbhali akwazi ukumamela kakuhle. Ukuze ukwazi ukuqokelela ulwazi olubalulekileyo oluza kubhalwa phantsi, kufuneka ukwazi ukumamela ngenyameko.

Ukuphulaphula kunceda umbhali ukuba angaphoswa ziinkcukacha okanye ulwazi olubalulekileyo.

8) Ikunceda ufumane ulwazi oluchanekileyo

Ukuphulaphula kuyinkalo ebalulekileyo yobomi. Ufumana ulwazi oluchanekileyo xa umamele ngenyameko. Ukunqanda ukudibanisa ulwazi olungaphelelanga okanye olungachanekanga, kubalulekile ukuba uthathele ingqalelo ngokukhawuleza xa ulwazi lugqithiswa.

9) Ukuphulaphula linyathelo lokuqala lovelwano

Ukuze ukwazi ukuqonda amava abantu kunye neembono zabo, kufuneka ube ngumphulaphuli olungileyo. Ukuphulaphula linyathelo lokuqala lokuba novelwano. Awukwazi ukuqonda amava okanye iimbono zomnye umntu ukuba akufuni ukumamela.

10) Ukufunda kunokuphuculwa ngokumamela

Ukuphulaphula kubaluleke kakhulu ukuphucula ukufunda. Sinokufunda ngokulula, ukuqonda, ukunxibelelana, kwaye siqokelele ulwazi olubalulekileyo xa simamele kakuhle.

Ukongezelela, ukuphulaphula asingokuva nje oko kuthethwayo. Kubandakanya ukwenza inzame yengqiqo yokuphulaphula nokuqonda nokuqonda oko kuthethwayo.

11) Ukuphulaphula kudala uvelwano olunamandla

Ukumamela kukunceda ukuba ukhulise uvelwano olungcono nosapho kunye nabahlobo. Ukukwazi ukuqonda iimvakalelo kunye neemvakalelo zabantu xa bethetha kunokuphunyezwa xa ubamamele.

12) Ukuphulaphula kukhuthaza ukuthembana

Ukuphulaphula kwenza umntu onxibelelana nawe azive ukuba uyalixabisa ixesha lakhe. Oku ngembuyekezo kudala umanyano olomeleleyo phakathi kwenu nobabini.

13) Ukuphulaphula kunciphisa izigwebo

Ukuphulaphula sisenzo sengqondo ephangaleleyo esisikela umda ukwenza izigqibo. Ukugxila ngokupheleleyo kwincoko kukunceda uqonde iingcinga, iimvakalelo kunye neemvakalelo zabantu, kunye neembono zabo. Ngenxa yoko, uyakwazi ukubekela ecaleni iingcamango zokugweba. 

14) Ukuphulaphula kunceda ekunikeni ingxelo

Ukunika ingxelo bubungqina bokuba umamele. Eyona njongo iphambili yempendulo kukunika isithethi ulwazi lokuba ubusiphulaphule ngenkuthalo.

Kwakhona, qaphela ukuba impendulo inokuza njengombuzo okanye amagqabantshintshi.

15) Ukuphulaphula kudala amathuba angcono okuqonda

Ukuziqhelanisa nokuphulaphula ngokuthatha inxaxheba kudala ithuba elingcono lokuba ukuqonde ngokwenyani oko kuthethwayo.

Kubafundi, ufumana ithuba elingcono lokuqonda ikhosi xa ubeka umzamo wokumamela ngenyameko.

16) Ukuphulaphula kukwenza ube ngumfundi ongcono

Njengomfundi, kubalulekile ukunikela ingqalelo ngokukhawuleza eklasini. Ukuphulaphula kukwenza ube ngumfundi ongcono kuba uya kukwazi ukufumana amanqaku angcono nachanekileyo, kwaye uya kuba nakho ukufumana ulwazi oluchanekileyo kumhlohli wakho okanye kootitshala. 

17) Ikwenza ube krelekrele

Xa uphulaphula ngenyameko xa abantu benxibelelana okanye bethetha nawe, kukho lonke utyekelo lokuba uya kuyiqonda into abayithethayo. Oku kukwenza ube ngumntu onolwazi ngakumbi. 

18) Ukuphulaphula kunceda ekuthetheni esidlangalaleni

Akukho sithethi sibalaseleyo esingamameli kakuhle. Ukuphulaphula kunceda ekuthetheni esidlangalaleni, ngenxa yoko, uyakwazi ukuvavanya kwaye uqonde ukuba abaphulaphuli bakho babuza ntoni, kwaye oku kunokukunceda uguqule iintetho zakho njengesithethi sikawonkewonke.

19) Ukuphulaphula kunceda unxibelelwano ukuba lube ngokutyibilikayo

Ukuphulaphula yinkalo ebalulekileyo yonxibelelwano, ukuze unxibelelwano lube ngokutyibilikayo ngaphandle kolunye uhlobo lwemiqobo kufuneka ubani aphulaphule oko kuthethwayo.

Ngokuphulaphula, uyakwazi ukuqonda nokunxibelelana ngaphandle kokutolika phosakeleyo okanye ukungaqondi.

20) Ukuphulaphula kwenza kube lula ukusebenzisana nabantu

Umphulaphuli olungileyo unokunxulumana nabantu abanobuntu obungafaniyo. Abantu baneengcamango nobuntu obahlukeneyo.

Ukuze ukwazi ukusebenzisana nabantu, kufuneka ukulungele ukubamamela nokubaqonda. ukumamela kwenza kube lula ukusebenzisana nobuntu obahlukeneyo.

Imibuzo Ebuzwa Rhoqo ngokubaluleka kokuMamela

1) Ndinokuphucula njani ubuchule bam bokuphulaphula?

Unokuphucula isakhono sakho sokuphulaphula ngokugcina unxibelelwano lwamehlo kunye nesithethi, ukuphepha ngabom ukuphazanyiswa, ubonise ukuzibandakanya, kwaye okokugqibela, ukuziqhelanisa nesenzo sokuphulaphula.

2) Zeziphi iinkqubo ezibandakanyekayo ekuphulaphuleni?

Ukuphulaphula kuthatha inkqubo ethile equka: ukufumana umyalezo, ukuqonda umyalezo, ukukwazi ukukhumbula into ethethiweyo, kunye nokukwazi ukunika ingxelo.

3) Ngaba ukumamela kwahlukile nokuva?

Ewe, ukuphulaphula kwahlukile nokuva. Ukuphulaphula kubandakanya ukunikel’ ingqalelo, ukunikela ingqalelo, nomgudu ngoxa ukuva kubhekisela kwizandi ezingena ezindlebeni zakho.

Sincoma kwakhona:

isiphelo

Kubalulekile ukuba umntu akwazi ukubaluleka kokuphulaphula. Unxibelelwano alunako ukuzisa umphumo osebenzayo ukuba akukho kuphulaphula ngokukhawuleza. Izakhono zokuphulaphula zibaluleke kakhulu esikolweni okanye ngaphandle, emsebenzini nakwiindawo ezingqongileyo. 

Kwaye ke, eyona ndima ibalulekileyo efunekayo ekumameleni kukusebenzisa umzamo owenziwe ngabom kunye nengqiqo yokunikela ingqalelo ngokukhawuleza.

Ukuphuhlisa esi zakhono luphawu oluphambili lomsebenzi. Ngokutsho kwe Uluntu lwe-NACE, ngaphezu kwe-62.7% yabaqeshi bamkela umfaki-sicelo onezakhono ezifanelekileyo zokusebenzisana nabanye (unxibelelana kakuhle nabanye) kwaye ezi zinokufumaneka ngokumamela.