Ukubaluleka kokulalela ngeke kugcizelelwe ngokweqile njengoba ukulalela kuyingxenye ebalulekile yokuxhumana. Nokho, ngokuvamile sithatha ukulalela njengento elula futhi lokhu kungase kuthinte noma kubangele izithiyo ekukhulumisaneni kwethu.
Kuvamile ukuthi abantu bezwe okushiwoyo kunokulalela. Ukulalela kudinga umzamo omkhulu wokubala ukuze unake ngaphandle kwanoma yiluphi uhlobo lokuphazamiseka kanjalo nokufaka umzamo omkhulu wokuqonda okushiwoyo.
Ngaphezu kwalokho, ikhono lethu lokulalela ngokucophelela noma ngenkuthalo lincike ekuhlanganyeleni kwethu, emcabangweni, noma emzamweni wethu wokunaka wokulalelisisa. Abantu abaningi bangase baphazamiseke ngenxa yezizathu eziningi ezingase zihlanganise: ukuhlanganyela emsebenzini ophazamisayo, ukuba nombono womuntu siqu ngalokho okushiwo isikhulumi, ukufaka imizwelo, nokukhetha lokho ofuna ukukuzwa.
Okuqukethwe
Kuyini Ukulalela?
Ukulalela kuyisenzo samabomu sokunaka imiyalezo ekhulunywayo noma ebhaliwe futhi ukwazi ukuhlahlela nokuqonda okushiwoyo.
Ngakho-ke, ukulalela kuyikhono elibaluleke kakhulu okulindeleke ukuthi wonke umuntu abe nalo. Isilaleli esihle singakuqonda okushiwoyo futhi singaxazulula izingxabano, sixazulule izinkinga ezihlukahlukene, sakhe ubuhlobo obuqinile nabanye, futhi siqonde imisebenzi.
Kunezinhlobo ezahlukene zokulalela. Kuzoxoxwa ngazo esihlokweni esilandelayo.
Izinhlobo Zokulalela
Ngezansi uhlu lwezinhlobo ezahlukene zokulalela:
- Ukulalela Ulwazi
- Ukulalela Okuchemile
- Ukulalela Okuzwelayo
- Ukulalela Ngozwela
- Okubalulekile uhluNing.
1. Ukulalela Ulwazi
Lolu wuhlobo lokulalela oluvame ukuvezwa ngabafundi kanye nabantu abafuna ukufunda nokuzithuthukisa bona.
Kulokhu kulalela, kulindeleke ukuthi ulalele ngokucophelela lonke ulwazi oludluliselwa kuwe yisikhulumi noma umfundisi. Ungakwazi futhi ukuzakhela ngolwazi, ucwaningo, kanye ne-newsfeed oyiqoqile njengomlaleli onolwazi.
2. Ukulalela Okuchemile
Lokhu ngezinye izikhathi kubizwa ngokuthi ukulalela okukhethayo. Kulolu hlobo lokulalela, kucatshangelwa izenzo zokungazi lutho, njengokwakha umbono ochemile mayelana nalokho okushiwo kuwe nokukhetha ulwazi ofuna ukuluzwa kunokulalelisisa.
Ukulalela okuchemile kuvamile ngenxa yobudlelwane obakhiwe phakathi komlaleli nesikhulumi.
3. Ukulalela Okuzwelayo
Lolu uhlobo lokulalela olukusiza ukuthi uqonde imibono yabanye abantu lapho bekhuluma.
Kulolu hlobo lokulalela, awugxili nje ekulaleleni umlayezo kodwa futhi uqonda ulwazi lwesikhulumi njengokungathi olwakho.
4. Ukulalela Ngozwela
Lolu hlobo lokulalela luhlobene nemizwa yakho. Kungabizwa ngokuthi ukulalela ngokomzwelo. Kulokhu kulalela, kulindeleke ukuthi ugxile ekuqondeni imizwa nemizwa yesikhulumi.
Ezimweni eziningi, izilaleli ezinozwela zinikeza ukusekela ezidingweni zesikhulumi.
5. Ukulalela Okubalulekile
Lolu hlobo lokulalela lusetshenziswa ekuxazululeni izinkinga ezibucayi. Kulokhu, kulindeleke ukuthi unake umyalezo futhi ngokwenza kanjalo, uhlole isisombululo salokho okushiwoyo.
Uhlu Lokubaluleka Kokulalela
Kungani kubalulekile ukulalela? Ake sicwilise!
Ngezansi izizathu zokuthi kungani ukulalela kubalulekile:
- Ukulalela kuthuthukisa amakhono amahle obuholi beqembu
- Kukusiza ukuthi wenze umsebenzi wakho noma iphrojekthi ngendlela efanele
- Ukulalela kusiza ukwandisa ukukhiqiza kwakho kanye nekhono lokusungula
- Iqinisa ubudlelwano bebhizinisi
- Kwakha ukuzethemba
- Ukulalela kunciphisa ukungaqondi nokuphikisana
- Ithuthukisa amakhono okubhala
- Kukusiza ukuthi uthole ulwazi olulungile
- Ukulalela kuyisinyathelo sokuqala sozwela
- Ukufunda kungathuthukiswa ngokulalela
- Ukulalela kudala ukuzwelana okukhulu
- Ikhuthaza ukubaluleka
- Ukulalela kunciphisa ukwahlulela
- Kuyasiza ekunikezeni impendulo
- Ukulalela kudala amathuba angcono okuqonda
- Kukwenza umfundi ongcono
- Ukulalela kukwenza uhlakaniphe
- Kuyasiza ekukhulumeni obala
- Ukulalela kusiza ezokuxhumana ukuthi zishelele
- Kwenza kube lula ukuxhumana nabantu.
20 imiz: Ukubaluleka Kokulalela
1) Ukulalela kuthuthukisa amakhono amahle obuholi beqembu
Wonke umholi omkhulu waqala njengomlaleli. Abukho ubuholi ngaphandle kokulalela. Ukuze wakhe iqembu elihle njengomholi, kulindeleke ukuthi ulalele imibono yeqembu lakho, uzwe imibono yabo ehlukene, futhi uvimbele ukungaqondi.
2) Kukusiza ukuthi wenze umsebenzi wakho noma iphrojekthi ngokufanele
Izimo eziningi lapho abantu bengawenzi kahle umsebenzi wabo kungaba umphumela wokungazibeki umzamo wokulalela izinqubo zomsebenzi owunikiwe.
Kulindeleke futhi ukuthi usebenzise ukulalela okumatasa noma ukulalela okunolwazi ukuze kukusize wenze umsebenzi wakho ngendlela efanele.
3) Ukulalela kusiza ukwandisa ukukhiqiza kwakho nokudala
Kubalulekile ukuthi ulalele ukuze wandise ikhono lakho lokusungula nokukhiqiza njengomfundi noma isisebenzi.
Ukuba namakhono amahle okulalela kukusiza ukuthi ugcine ulwazi, uqonde imisebenzi, futhi ubuze imibuzo efanele ngaphambi kokwenza okuthile.
4) Iqinisa ubudlelwano bebhizinisi
Abantu bazothanda ukwenza ibhizinisi nawe uma uyisilaleli esihle, njengoba nje ukuxhumana kubalulekile ukwakha ubudlelwano obuqinile phakathi kwabasebenzi, amakhasimende, nabaqashi.
Ukulalela kubalulekile futhi ukuze kuqiniswe ubudlelwano nokugwema ukungqubuzana noma ukungaqondi okungase konakalise isithunzi senkampani.
5) Kwakha ukuzethemba
Abantu bayakwazi ukuthulula isifuba kuwe uma ubonisa isithakazelo sokubalalela. Lokhu kubenza bakhululeke kakhudlwana futhi bavuleleke ekwabelaneni ngemicabango yabo nawe.
Ngaphezu kwalokho, ukulalela kwakha ukuzethemba komuntu ngamunye. Unokuzethemba kokukhuluma ngalokho okuqonda ngempela.
Ukukhuluma ngalokho okuqondayo kusho ukuthi uyisilaleli esihle, esilalelayo ukuze siqonde ngaphambi kokukhuluma.
6) Ukulalela kunciphisa ukungaqondi nokuphikisana
Amakhono okuxhumana angalungile kanye nokungalaleli ngokucophelela lokho okushiwo umngane wakho noma osebenza naye kungaholela ekwazisweni okungelona iqiniso noma ukuchazwa kabi kolwazi.
Ngakho-ke, ukubaluleka kokulalela ukuthi kunciphisa ukungezwani nezimpikiswano. Hlala njalo unaka ukuxhumana ukuze ugweme ukutolika ngokungeyikho.
7) Ukulalela kuthuthukisa amakhono okubhala
Kubalulekile ukuthi umbhali abe nekhono ekulaleleni. Ukuze ukwazi ukuqoqa ulwazi olubalulekile oluzobhalwa phansi, kufanele ukwazi ukulalela ngokucophelela.
Ukulalela kusiza umbhali ukuthi angaphuthelwa yimininingwane noma ulwazi olubalulekile.
8) Kukusiza ukuthi uthole ulwazi olulungile
Ukulalela kuyisici esibalulekile ekuphileni. Uthola ulwazi olulungile uma ulalelisisa. Ukuze ugweme ukuhlanganisa ulwazi olungaphelele noma olungalungile, kubalulekile ukuthi unake ngokushesha lapho ulwazi ludluliswa.
9) Ukulalela kuyisinyathelo sokuqala sozwela
Ukuze ukwazi ukuqonda okuhlangenwe nakho kwabantu kanye nemibono yabo, kufanele ube yisilaleli esihle. Ukulalela kuyisinyathelo sokuqala sokuba nozwela. Ngeke ukwazi ukuqonda isipiliyoni somunye umuntu noma umbono wakhe uma ungazimisele ukulalela.
10) Ukufunda kungathuthukiswa ngokulalela
Ukulalela kubaluleke kakhulu ukuthuthukisa ukufunda. Singafunda kalula, siqonde, sixhumane, futhi siqoqe ulwazi olubalulekile lapho silalela kahle.
Ngaphezu kwalokho, ukulalela kungaphezu nje kokuzwa lokho okushiwoyo. Kuhlanganisa ukwenza umzamo oqotho wokulalela nokuqonda ngenkuthalo futhi uqonde okushiwoyo.
11) Ukulalela kudala uzwela oluqinile
Ukulalela kukusiza ukuthi uthuthukise ukuzwelana okungcono nomndeni nabangane. Ukwazi ukuqonda imizwa nemizwa yabantu lapho bekhuluma kungazuzwa lapho ubalalela.
12) Ukulalela kukhuthaza ukwethembana
Ukulalela kwenza umuntu okhuluma nawe azizwe esazisisa isikhathi sakhe. Lokhu ngokubuyisela kudala isibopho esiqinile phakathi kwenu nobabili.
13) Ukulalela kunciphisa izahlulelo
Ukulalela kuyisenzo somqondo ovulekile esinciphisa ukwahlulela. Ukugxila okuphelele engxoxweni kukusiza ukuthi uqonde imicabango yabantu, imizwa, nemizwelo, kanye nemibono yabo. Ngenxa yalokho, uyakwazi ukubekela eceleni imicabango yokwahlulela.
14) Ukulalela kuyasiza ekunikezeni impendulo
Ukunikeza impendulo kuwubufakazi bokuthi ubulalele. Inhloso eyinhloko yempendulo ukunikeza isikhulumi ulwazi ukuthi ubusilalela ngenkuthalo.
Futhi, qaphela ukuthi impendulo ingafika njengombuzo noma amazwana.
15) Ukulalela kudala amathuba angcono okuqonda
Ukuzijwayeza ukulalela ngenkuthalo kudala ithuba elingcono lokuthi uqonde ngempela okushiwoyo.
Kubafundi, uthola ithuba elingcono lokuqonda isifundo uma wenza umzamo wokulalela ngokucophelela.
16) Ukulalela kukwenza umfundi ongcono
Njengomfundi, kubalulekile ukunaka ngokushesha ekilasini. Ukulalela kukwenza umfundi ongcono ngoba uzokwazi ukuthola amanothi angcono nanembe kakhudlwana, futhi uzokwazi nokuthola ulwazi olufanele kumfundisi wakho noma kothisha.
17) Kukwenza uhlakaniphe
Lapho ulalelisisa lapho abantu bekhuluma noma bekhuluma nawe, kuba nakho konke ukuthambekela kokuthi uzokuqonda abakushoyo. Lokhu kukwenza ube ngumuntu onolwazi.
18) Ukulalela kuyasiza ekukhulumeni obala
Asikho isikhulumi esikhulu esingesona isilaleli esihle. Ukulalela kusiza ekukhulumeni esidlangalaleni, ngalokho, uyakwazi ukuhlola nokuqonda lokho izethameli zakho ezikubuzayo, futhi lokhu kungakusiza ukuthi uguqule izinkulumo zakho njengesikhulumi sasesidlangalaleni.
19) Ukulalela kusiza ukukhulumisana kube ngokushelelayo
Ukulalela kuyisici esibalulekile sokuxhumana, ukuze ukuxhumana kube ngokushelelayo ngaphandle kwanoma yiluphi uhlobo lwezithiyo umuntu kufanele alalele okushiwoyo.
Ngokulalela, niyakwazi ukuqonda nokuxhumana ngaphandle kokuchazwa kabi noma ukungaqondi.
20) Ukulalela kwenza kube lula ukuxhumana nabantu
Isilaleli esihle singaxoxa nabantu abanobuntu obungafani. Abantu banemibono nobuntu obuhlukene.
Ukuze ukwazi ukusebenzelana nabantu, kufanele ukulungele ukubalalela nokubaqonda. ukulalela kwenza kube lula ukuxhumana nabantu abahlukene.
Imibuzo Evame Ukubuzwa Ngokubaluleka Kokulalela
1) Ngingalithuthukisa kanjani ikhono lami lokulalela?
Ungathuthukisa ikhono lakho lokulalela ngokugcina ubheka emehlweni nesipikha, ukugwema ngamabomu ukuphazanyiswa, ubonise ukuhlanganyela, futhi okokugcina, uzilolonge isenzo sokulalela.
2) Yiziphi izinqubo ezihilelekile ekulaleleni?
Ukulalela kuthatha inqubo ethile ehlanganisa: ukwamukela umlayezo, ukuqonda umlayezo, ukukwazi ukukhumbula okushiwo, kanye nokukwazi ukunikeza impendulo.
3) Ingabe ukulalela kuhlukile ekuzweni?
Yebo, ukulalela kuhlukile ekuzweni. Ukulalela kuhlanganisa ukugxila, ukugxilisa ingqondo nomzamo kuyilapho ukuzwa kubhekisela emisindweni engena ezindlebeni zakho.
Siphakamisa futhi:
- Ukulalela Okukhuthele: Incazelo, Amakhono, kanye Nezibonelo
- 20 Izivivinyo Ezisebenzayo Zokulalela Ezizoshintsha Impilo Yakho
- Amakhono Okuxhumana Okulalela: Umhlahlandlela Ophelele
- Amakhono Okuxhumana Okubhaliwe: Umhlahlandlela Ophelele
- Izinzuzo kanye Nemibi Yokuxhumana Okubhaliwe.
Isiphetho
Kubalulekile ukuthi umuntu azi ukubaluleka kokulalela. Ukuxhumana akukwazi ukuletha umphumela osebenzayo uma kungekho ukulalela okusebenzayo. Amakhono amahle okulalela abaluleke kakhulu esikoleni noma ngaphandle, emsebenzini nasezindaweni ezizungezile.
Ngakho-ke, indima ebaluleke kakhulu edingekayo ekulaleleni ukusebenzisa umzamo wamabomu nowengqondo wokunaka ngokushesha.
Ukuthuthukisa leli khono kuyisici esibalulekile somsebenzi. Ngokusho kwe Umphakathi we-NACE, ngaphezu kwama-62.7% abaqashi bamukela umfakisicelo onamakhono amahle okusebenzelana nabanye (okuhlobene kahle nabanye) futhi lokhu kungafinyelelwa ngokulalela.